YENİ DÜZENLEME: YURTDIŞINDAKİ BOŞANMALAR

Yurtdışındaki Boşanma Kararları Tanıma/Tenfiz Davası Açmadan da Nüfusa İşlenebilecek

Bilindiği üzere, yurtdışında alınan boşanma kararlarının Türkiye’de geçerli olabilmesi için tarafların Türkiye’de tanıma/tenfiz davası açmaları gerekmektedir. Her ne kadar taraflar yurtdışında geçerli olarak boşanmış olsalar da, söz konusu boşanma kararı Türk mahkemelerince tanınmadan kişiler Türkiye’de halen evli sayılmakta, tekrar evlenememekte ve birbirlerinin miraslarında hak sahibi olmaya devam etmektedirler. Ancak tanıma/tenfiz davası çoğu zaman uzun ve meşakkatli bir süreç olarak işlemektedir. Bu sorunu ortadan kaldırmak için yeni düzenlemeyle yurtdışında boşanan Türk vatandaşlarına büyük bir kolaylık getirilmiştir.

5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda 29.04.2017 tarihinde yapılan değişiklikle ‘Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin olarak verilen kararlar; bizzat veya vekilleri aracılığıyla tarafların birlikte başvurması, verildiği devlet kanunlarına göre konusunda yetkili adlî veya idarî makam tarafından verilmiş ve usulen kesinleşmiş olması ve Türk kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması şartlarıyla nüfus kütüğüne tescil edilir’ hükmü getirilmiştir. O halde, yurtdışında boşanan kişiler yetkili mercilere birlikte başvurdukları takdirde tanıma ve tenfiz davası açmalarına gerek kalmadan boşanmalarını Türkiye’de geçerli olarak tanıtabilecek ve nüfus sicillerine işletebileceklerdir.

Boşanmaya İlişkin Kesinleşmiş Karar

Tarafların yeni düzenlemeden yararlanabilmeleri için eskiden olduğu gibi yabancı mahkemelerden hukuken geçerli ve kesinleşmiş boşanma kararı almaları gerekmektedir. Ayrıca, söz konusu boşanma kararının Türk kamu düzenine açıkça aykırı olmaması da diğer bir şarttır. Belirtmek gerekir ki, boşanma isteğinizi doğrudan Türk nüfus siciline kaydettirme olanağınız bulunmamaktadır. Yeni düzenleme taraflara, ancak yurtdışında geçerli olarak boşanıldığı takdirde  Türkiye’de dava açmadan boşanmış kabul edilebilmeleri imkanını tanımaktadır.

Tarafların veya Vekillerinin Birlikte Başvurması

Yurtdışında boşanmış kişilerin Türkiye’de de boşanmış sayılabilmeleri için birlikte başvuru yapmaları gerekmektedir. Ancak çoğu zaman eşler sorunlu şekilde boşanmakta ve birbirleriyle iletişim kurmak istememektedirler. Bu takdirde, kişilerin vekilleri birlikte başvurarak da yeni düzenlemeyle getirilen kolaylıktan yararlanabileceklerdir. Tarafların veya vekillerinin birlikte başvurma imkanı bulunmadığı takdirde boşanmanın Türkiye’de geçerli olabilmesi için eskiden olduğu gibi tanıma/tenfiz davası açılması yoluna gidilmelidir.

Yurtdışında Dış Temsilcilikler, Yurtiçinde Nüfus Müdürlükleri Yetkili

Kişilerin yurtdışında aldıkları boşanma kararlarını doğrudan nüfus kütüklerine işletebilmeleri için Türkiye’de Bakanlık tarafından belirlenen nüfus müdürlüklerine, yurtdışında ise büyükelçilik veya konsolosluklara başvurmaları gerekmektedir. Böylece, yurtdışında yaşayan vatandaşlarımız Türkiye’ye gitmelerine veya Türkiye’de tanıma/tenfiz davası açmalarına gerek kalmadan kararın verildiği dış temsilciliğe başvurarak boşanmalarını Türk nüfus sicillerine işletebileceklerdir.

Velayete, Mal Paylaşımına veya Tazminata İlişkin Kararlar

Yeni düzenleme sadece boşanma, evliliğin butlanı, iptali veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin olarak verilen kararların Türk nüfus kütüğüne doğrudan tescil edilmesine olanak tanımaktadır. Örneğin, yurtdışında boşanıp başvurusu kabul edilen kişilerin nüfus kayıtlarında medeni halleri ‘evli’ durumundan ‘bekar’ olarak değiştirilecektir. Oysa birçok boşanma kararı velayete, mal paylaşımına veya tazminata ilişkin hükümler içerebilmektedir. Bu tarz kararların Türkiye’de geçerli olabilmesi için tanıma/tenfiz davası açılması gerekmektedir.

Tanıma ve Tenfiz Davası

Taraflar veya vekilleri birlikte başvuramıyorsa boşanmanın Türkiye’de geçerli olabilmesi için tanıma/tenfiz davası açılması yoluna gidilmelidir. Bazı durumlarda ise taraflar birlikte başvurmalarına rağmen idari makamlar başvurularını reddedebilir. Bu takdirde de tarafların Türkiye’de tanıma/tenfiz yoluna başvurarak boşanmalarını tanıtma olanağı bulunmaktadır.

Hukuki Destek Alınması

Elbinsel Kanzlei hukuk bürosu hem Almanya hem Türkiye’de yaşayan müvekkillerine boşanma kararlarının tanınması ve nüfus sicillerine işletilmesi için her türlü hukuki destek ve danışmanlık hizmetini vermektedir.